یائسگی مردانه چیست؟راه درمان آن چیست؟

یائسگی مردانه چیست؟راه درمان آن چیست؟

چه علل و عواملی در کاهش تستوسترون در مردان تاثیرگذارند و موجب پیدایش این عارضه در آنان می شوند و چه تاثیراتی روی سلامت بدن آقایان خواهند گذاشت؟
تستوسترون يکي از چندين هورمون‌هاي متفاوت مردانه است که پزشکان به آنها آندروژن‌ها مي‌گويند. تستوسترون يکي از مهم‌ترين آندروژن‌ها است که در بدن مردان ساخته مي‌شود. تستوسترون به تقويت قدرت عضلاني، ميل جنسي و قدرت استخوان‌ها کمک مي‌کند. کمبود تستوسترون زماني رخ مي‌دهد که توليد اين هورمون در بدن بسيار کاهش مي‌يابد. اصطلاح پزشکي که براي اين وضعيت به کار مي‌رود، «کمبود آندروژن» است.

علائم کم شدن هورمون تستوسترون

به تدريج که سن يک مرد بالاتر مي‌رود، طبيعي است که سطح تستوسترون در بدن کمي کاهش يابد، اما اگر سطح آن بسيار کاهش يابد، علائمي در مردان ظاهر مي‌شود. اين علائم برحسب مدت زماني که سطح اين هورمون پايين بوده، متفاوت است. در ابتدا، بيماري که دچار اين عارضه مي‌شود معمولا با علائم زیر همراه است:

1) احساس خستگي مي‌کند، خصوصا در انتهاي روز

2) تمايل اندک يا هيچ تمايلي به فعاليت جنسي ندارد (کاهش ميل جنسي)

3) احساس غمگيني يا افسردگي مي‌کند

پس از مدتي که از کمبود سطح آندروژن در بدن فرد بيمار مي‌گذرد، ديگر علائم و مشکلات هم ظاهر مي‌شوند که شامل موارد زير هستند: تحليل عضلاني، تحليل قواي استخواني، از دست دادن موي سر يا بدن، و افزايش حجم بافت پستان.

علل ايجاد کاهش تستوسترون در بدن:
1) بالا رفتن سن

2) صدمه يا عفونت بيضه‌ها (که بيشتر تستوسترون را در بدن مرد مي‌سازد)

3)اختلالاتي که غده هيپوفيز را در مغز تحت تاثير قرار مي‌دهد

4)درمان‌هاي مشخصي که براي سرطان انجام مي‌شود، مانند رادياسيون، شيمي‌درماني و هورمون درماني براي سرطان پروستات

5) ديگر مشکلات پزشکي، مانند بيماري کبد و کليه، چاقي، ديابت و ايدز

6) ديگر اختلالت ژنتيکي نادر

البته بيماري‌ها و شرايط زيادي وجود دارند که اين علامت‌ها را مي‌توانند تقليد کننده، اما اگر شما با اين شرايط مواجه شديد، حتما با پزشک خود مشورت کنيد. آزمايش خون مي‌تواند کمبود تستوسترون را نشان دهد.

درمان کمبود تستوسترون :

کمبود تستوسترون با جايگزيني اين هورمون درمان مي‌شود. تستوسترون به اشکال مختلف تزريقي، برچسب پوستي، ژل و قرص در دسترس قرار دارند. اما اين وضعيت هميشه هم قابل درمان نيست، خصوصا در مردان بيشتر از 60 سال. البته کاهش سطح تستوسترون در مردان با افزايش سن، طبيعي است. درواقع، با افزايش سن بعضي از اين تغييرات در مردان بروز مي‌کند، که مستقل از کاهش سطح تستوسترون است، مانند کاهش انرژي و ميل جنسي.

متخصصان در مورد درمان‌هاي تستوسترون نگران هستند، زيرا ممکن است، خطر حمله‌هاي قلبي و سکته مغزي را در مردان افزايش دهد. درمان جايگزين در مردان بيشتر از‌60 سال سن، به شرط داشتن معيارهاي زير انجام مي‌شود:

1) حداقل 2 يا 3 تست خوني کاهش شديد تستوسترون را نشان دهد

2) علائمي داشته باشند که آنها را آزار مي‌دهد

3) علائم به دلايل ديگر قابل درماني رخ نداده باشد

4) سابقه حمله قلبي يا سکته مغزي نداشته باشند.

بین 2 تا 4 میلیون مرد در ایالات متحده از سطح تستوسترون پائین تر از نرمال رنج می‌برند، که این وضعیت ، کم کاری بیضه ها نامیده می‌شود.
این مشکلی است که در مردان بتدریج با افزایش سن رایج تر می‌شود، ولی می تواند در هر سنی هم بدلایل متنوعی بروز کند. متاسفانه بخاطر شرم و حیا، تعداد کمی از مردان برای حل این مشکل اقدامات لازم را انجام می دهند. تقریبا فقط 5 درصد از میلیون ها مرد بیمار!اما اخیرا استفاده از محصولات تجاری حاوی تستوسترون ، خیلی افزایش یافته است.
این افراط در استفاده از محصولات حاوی تستوسترون شاید کاملا هم چیز خوبی نباشد. مصرف تستوسترون برای مردانی مناسب و بی خطر است که سطوح زیر نرمال دارند و بیماری خاصی مانند بزرگی پروستات یا نشانه سرطان پروستات ندارند که تستوسترون را در آنها کاهش دهد.همانطور که خواهیم دید استفاده از تستوسترون توسط مردانی که سطح نرمال دارند، بسیار خطرناک است و باعث نادیده گرفتن نشانه های کم کاری بیضه ها می گردد. این عارضه تا اندازه ای با عوارض طبیعی بالارفتن سن اشتباه گرفته می‌شود.

مردان با تستوسترون کم، موارد زیر را تجربه می‌کنند :
- کاهش میل جنسی
- خستگی
- ضعف عضله
- بیضه های کوچک یا نرم
- نعوظ ناقص
- بالا رفتن وزن، بویژه دور کمر
- کاهش تراکم استخوان
- افسردگی
- کم خونی
صاحبان صنایع بزرگی که بر تولید محصولات حاوی تستوسترون سرمایه گذاری نموده اند، در رشد خطرناک مصرف مکمل های تستوسترون نقش دارند.امروزه بسیاری از مردان، مقادیر غیر مجاز تستوسترون دریافت می‌کنند و از این هورمون برای اینکه آنهارا موقتا جوانتر و قویتر سازد، سو ءِاستفاده می‌کنند.

در اذهان بسیاری باورهای غلطی در مورد تستوسترون وجود دارند. در این جا به چند نمونه اشاره می‌شود.

1. تستوسترون باروری را افزایش می‌دهد.
غلط. تستوسترون به ویژه در سطوحی که توسط ورزشکاران برای پرورش اندام، استفاده می‌شود، می‌تواند با کوچک و تنبل ساختن بیضه ها، یک مرد را عقیم سازد.

2. بالا بودن وزن به سطح تستوسترون ربطی ندارد.
غلط. چربی بالا در بدن مانند اسفنج عمل کرده و ، تستوسترون را کاهش داده و تمایل جنسی ، انرژی و دیگر ویژگیهای مردانه را کاهش می‌دهد. این به ویژه وقتی درست است که چربی، دور شکم یا عضله های شکم را فرا می گیرد. چربی ران و باسن اثر کمتری بر تستوسترون دارد.

3. مردان می‌توانند سطوح تستوسترون خود را با تمرینات شدید بالا ببرند
رابطه بین تستوسترون و ورزش پیچیده است. بله، ورزش معتدل می تواند سطوح تستوسترون را مقداری افزایش دهد، اما اگر تمرینات شدید باشد، می‌تواند سطوح تستوسترون را کاهش دهد. همچنین این مساله درست است که تستوسترون پائین ورزش کردن را دشوار تر می‌کند، و این امر می‌تواند به چرخه نادرست بی تحرکی و کاهش سطح هورمون ها منجر شود.

4. بحران میانسالی مردان به تستوسترون ربطی ندارد.
غلط. در بسیاری مواقع ، وقتی مردان می گویند که شغلشان، همسرانشان، یا کلا زندگیشان کسل کننده شده اند،در واقع از کمبود تستوسترون رنج می‌برند. به این پدیده " مونو پورش" می‌گوییم ،چون بسیاری را دیده ایم که فکر می‌کنند خریدن یک ماشن خیلی جدید و خوب به آنها جذابیت جنسی و دلربایی می‌دهد، در واقع ، بهتر است این افراد سطح تستوسترون خود را چک کنند.

5. مکمل های تستوسترون ایمن اند ، چون FDA آنها را تائید کرده است.
غلط. در واقع تستوسترون یا مواد حاوی تستوسترون را فقط می توان تحت نظارت پزشک استفاده کرد .

6. تستوسترون کم باعث افسردگی می‌شود.
درست. اما فقط نیمی از داستان درست است. بیشتر مردان نمی‌دانند که خود افسردگی یا حالت افسرده ، می‌تواند سطوح تستوسترون را افزایش دهد. از آنجا که بسیاری از مردان نشانه های افسردگی خود را نمی‌شناسند، یا برای یافتن راه درمان افسردگی تمایلی ندارند ، این مشکل مهمی برای میلیون ها مرد است. برخی اوقات اصلاح سطوح تستوسترون ، می تواند نشانه های افسردگی را کاهش دهد و گاهی درمان افسردگی با روانکاوی و/ یا داروی ضد افسردگی، می تواند سطوح تستوسترون را افزایش دهد.

7. داروهای افزایش دهنده نعوظ ( مانند ویاگرا) ، برای مردان با تستوسترون نرمال مناسب است.
درست. مطالعات نشان می‌دهند که دارو های افزایش دهنده نعوظ برای مردانی با سطوح تستوسترون نرمال بهتر جواب می‌دهد. زیرا تستوسترون میزان انگیزش لازم برای رابطه جنسی را فراهم می‌کند، ولی دارو های افزایش دهنده نعوظ نمی‌توانند.

8. درمان با مصرف تستوسترون در واقع شبیه عمل های زیبایی است – فقط موجب می گردد مردان میانسال ، با آن خود را جوانتر نشان دهند.
غلط. تجویز تستوسترون برای مردانی که تستوسترون پایین دارند، یک درمان پزشکی معتبر است. کم کاری بیضه ها و کمبود تستوسترون، مردان را در معرض عوارضی مانند سستی، پوکی استخوان، بیماری قلبی و احتمالا بیماری آلزایمر قرار می‌دهد.

9. تستوسترون فقط مشکل افراد سالمند است.
غلط. مشخصا هر چه سن بالاتر برود، سطح تستوسترون پایین تر می‌آید، اما این وضعیت می‌تواند در هر مردی پیش آید، حتی در نوجوانان. وضعیت هایی مانند بیماری واریکوسل،بیضه های آویزان شده و مشکلات ژنتیکی مشخصی، می‌توانند باعث شوند تستوسترون زیر حد نرمال برود که باید این بیماران تا حد ممکن سریعترمعاینه و درمان شوند.